Το μεγάλο ΟΧΙ - Καβάφης

                           

        ΚΑΒΑΦΗΣ                                          

Ο φιλόσοφος  ,ο προφήτης ,o ιστορικός, ο άνθρωπος ,ο ποιητής.
 Αποσπάσματα από τα «ιστορικά» κείμενα του Ξενόπουλου  με τα οποία ο Καβάφης συστήνεται αντίστοιχα στο πλατύτερο ελληνικό  αναγνωστικό κοινό.

Γρηγόριος Ξενόπουλος: Ένας ποιητής

…Είναι νέος, αλλ’ όχι εις την πρώτην νεότητα. Βαθειά μελαχροινός ως γηγενής της Αιγύπτου, με μαύρον μουστακάκι, με γυαλιά μύωπος, με περιβολής αλεξανδρινού κομψευομένου, αγγλίζουσαν ελαφρότατα, και με φυσιογνωμίαν συμπαθή, η οποία όμως εκ πρώτης όψεως δεν λέγει πολλά πράγματα. Υπό το εξωτερικόν εμπόρου, γλωσσομαθούς κ’ ευγενεστάτου και κοσμικού, κρύπτεται επιμελώς ο φιλόσοφος και ο ποιητής. Η ομιλία του η ζωηρά, η σχεδόν στομφώδης και υπερβολική, και οι τρόποι του οι πάρα πολύ αβροί, και όλες εκείνες οι ευγένειές του και οι τσιριμόνιες, εκπλήττουν κάπως ένα Αθηναίον, συνειθισμένον με την σεμνήν απλότητα και την δειλήν αφέλειαν και την αγαθήν αδεξιότητα των λογίων μας. Ο κ. Καβάφης, υπό την έποψιν αυτήν, είναι ο αντίπους του κ. Πορφύρα. Πρέπει να τον γνωρίσει κανείς αρκετά, δια να πεισθή ότι είναι ο ίδιος άνθρωπος που έγραψε τα ωραία εκείνα ποιήματα. Διότι σιγά-σιγά θ’ αναγνωρίση, ότι αυτά που λέγει ο αλεξανδρινός έμπορος με τόσον παράξενον τρόπον, είναι γεμάτα γνώσιν και παρατήρησιν, και κάπου-κάπου θα συλλάβη και μερικά αστραπάς των μαύρων ματιών, από τα γυαλιά, που διανοίγουν ολόκληρον κόσμον, και προδίδουν – δόξοι σοι ο Θεός! – τον άνθρωπον της ευρείας σκέψεως και της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας…

από το ιστορικό άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου, το πρώτο που γράφηκε για τον Καβάφη, δημοσιευμένο στα «Παναθήναια» την 30η Νοεμβρίου 1903.

Επιθυμίες

Σαν σώματα ωραία νεκρών που δεν εγέρασαν
και τάκλεισαν, με δάκρυα, σε μαυσωλείο λαμπρό,
με ρόδα στο κεφάλι και στα πόδια γιασεμιά --
έτσ' οι επιθυμίες μοιάζουν που επέρασαν
χωρίς να εκπληρωθούν· χωρίς ν' αξιωθεί καμιά
της ηδονής μια νύχτα, ή ένα πρωί της φεγγερό.

Ερωτικά ποιήματα, Κων. Καβάφης

Κωνσταντίνος Π. ΚαβάφηςΕρωτικά ποιήματα, Κων. Καβάφης

Θυμήσου, σώμα...

Σώμα, θυμήσου όχι μόνο το πόσο αγαπήθηκες,

όχι μονάχα τα κρεββάτια όπου πλάγιασες,

αλλά κ' εκείνες τες επιθυμίες που για σένα

γυάλιζαν μες στα μάτια φανερά,

κ' ετρέμανε μες στη φωνή -- και κάποιο

τυχαίον εμπόδιο τες ματαίωσε.

Τώρα που είναι όλα πια μέσα στο παρελθόν,

μοιάζει σχεδόν και στες επιθυμίες

εκείνες σαν να δόθηκες -- πώς γυάλιζαν,

θυμήσου, μες στα μάτια που σε κύτταζαν·Ερωτικά ποιήματα, Κων. Καβάφης

Κωνσταντίνος Καβάφης

Όσο μπορείς

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μια ξένη φορτική.

[1913]

Το μεγάλο ΟΧΙ - Καβάφης

Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα
που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Όχι
να πούνε. Φανερώνεται αμέσως όποιος το ‘χει
έτοιμο μέσα του το Ναι, και λέγοντάς το πέρα
πηγαίνει στην τιμή και στην πεποίθησή του.

Ο αρνηθείς δεν μετανιώνει. Αν ρωτιούνταν πάλι,
όχι θα ξαναέλεγε. Κι όμως τον καταβάλλει
εκείνο τ’ όχι – το σωστό – εις όλην την ζωή του.

 ΚΑΒΑΦΗΣ

Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον

Σαν έξαφνα, ώρα μεσάνυχτ', ακουσθεί

αόρατος θίασος να περνά

με μουσικές εξαίσιες, με φωνές -

την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου

που απέτυχαν, τα σχέδια της ζωής σου

που βγήκαν όλα πλάνες, μη ανοφέλετα θρηνήσεις. 

Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, 

αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που φεύγει. 

Προ πάντων να μη γελασθείς, μην πείς πως ήταν

ένα όνειρο, πως απατήθηκεν η ακοή σου

μάταιες ελπίδες τέτοιες μην καταδεχθείς. 

Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, 

σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι, 

πλησίασε σταθερά πρός το παράθυρο, 

κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ' όχι

με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα, 

ως τελευταία απόλαυσι τους ήχους, 

τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου, 

κι αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που χάνεις.